ફોસા (ક્રિપ્ટોપ્રોક્ટા ફેરોક્સ) દેખાવમાં વાનર, બિલાડી અને નોળિયાનું મિશ્રણ જેવું લાગે છે.
આફ્રિકાના માડાગાસ્કરમાં ફોસા(Fossa Animal )નામનું પ્રાણી પણ અજબગજબનું છે. તેના પગ બિલાડી જેવા, પૂંછડી વાનર જેવી અને મોંનો આકાર નોળિયા જેવો હોય છે. સામાન્ય બિલાડી જેવડા આ પ્રાણીના શરીર પર સોનેરી રંગની ઝાંયવાળી બ્રાઉન રૂંવાટી હોય છે. ફોસા(Fossa Animal ) એ મેડાગાસ્કર ટાપુ પરનો સૌથી મોટો સસ્તન માંસાહારી છે અને તેની તુલના નાના કૂગર સાથે કરવામાં આવે છે. પુખ્ત વયના ફોસા માથા-શરીરની લંબાઈ 70-80 સેમી (28-31 ઇંચ) હોય છે અને તેમનું વજન 5.5 અને 8.6 કિગ્રા (12 અને 19 પાઉન્ડ) વચ્ચે હોય છે. માદા કરતા નર મોટા હોય છે.

ફોસા(Fossa Animal ) વાનર જેટલું જ બુધ્ધિશાળી હોય છે. તે ઝડપથી ઝાડ ઉપર ચઢી શકે છે. ફોસા જમીન પર દર બનાવીને રહે છે. ફોસા માત્ર માડાગાસ્કરમાં જ જોવા મળે છે. ભયભીત થાય ત્યારે તે દુર્ગંધ ફેલાવી શિકારીને દૂર ભગાડે છે. દુર્ગંધ પેદા કરવા તેના શરીરમાં ખાસ ગ્રંથિ હોય છે. તે ૪ કિલોમીટર સુધી ગંધ ફેલાવે છે.
ફોસા(Fossa Animal ) જાતજાતના વિચિત્ર અવાજો કાઢી શકે છે. ફોસા રાત્રે ખોરાકની શોધમાં નીકળે છે. તે નાના પ્રાણીઓ અને વનસ્પતિ બંને જાતનો ખોરાક લે છે. તેમાં અર્ધ-રિટ્રેક્ટેબલ પંજા અને લવચીક પગની ઘૂંટીઓ છે જે તેને ઝાડ પર ચઢી અને નીચે જવા દે છે, અને તે ઝાડથી ઝાડ પર કૂદી શકે છે.

ફોસા(Fossa Animal ) નાનાથી મધ્યમ કદના પ્રાણીઓનો શિકાર કરે છે. મેડાગાસ્કરમાં સ્થાનિક આઠ માંસાહારી પ્રજાતિઓમાંની એક, ફોસા એ ટાપુનો સૌથી મોટો હયાત સ્થાનિક પાર્થિવ સસ્તન પ્રાણી છે અને તે એકમાત્ર શિકારી છે જે હાલની તમામ લીમર પ્રજાતિઓના પુખ્ત વયના લોકોનો શિકાર કરવા સક્ષમ છે. જેમાંથી સૌથી મોટું 90 જેટલું વજન ધરાવી શકે છે.